Clean Architecture Kitabından Notlar – İyi bir yazılım mimarisi nasıl olmalı?
İyi Bir Yazılım Mimarisi Nasıl Olur?
Yazılım dünyasında başarılı bir projeye imza atmak, genellikle sağlam bir mimari tasarımla başlar. Yazılım mimarisi, bir yazılım sisteminin genel yapısını ve bileşenlerinin nasıl bir araya geldiğini belirleyen bir yapı taşını temsil eder. İyi bir yazılım mimarisi, sadece kodun nasıl çalıştığını değil, aynı zamanda projenin büyümesini ve sürdürülebilirliğini de etkiler. Bu yazıda , iyi bir yazılım mimarisinin temel özelliklerine odaklanarak, bu karmaşık konu hakkında daha iyi bir anlayış elde etmeye çalışacağım.
1. Use Cases
Başarılı bir yazılım mimarisinin ilk adımı, sistemin hangi işlevleri yerine getireceğini net bir şekilde tanımlamaktır. Bir uygulamanın use caseleri (kullanım senaryoları), uygulamanın ne tür bir problem çözdüğünü ve bu çözümü nasıl sunduğunu açıkça göstermelidir. Örneğin, bir alışveriş sepeti uygulaması, tüm kullanım senaryolarını kapsayarak, sepet işlemlerini, ürün eklemeyi, ürün çıkarmayı ve ödeme işlemlerini doğru bir şekilde yönetmelidir. Bu kullanım senaryolarının iyi tanımlanmış olması, uygulamanın amacını ve işlevselliğini belirgin hale getirir.
2. Operasyon
İyi bir yazılım mimarisi, sistemin operasyonel gereksinimlerine uyum sağlamak için esneklik sunmalıdır. Monolitik bir yapı, tüm işlevselliği tek bir yapı içinde toplar ve bu durum, sistemin ölçeklenebilirliğini ve bakımını zorlaştırabilir. Buna karşın, modüler ve bileşen tabanlı bir mimari, bileşenler arasında yeterli yalıtımı korurken sistemin operasyonel ihtiyaçlarına göre iş parçacıkları, süreçler ve mikro hizmetler arasında geçiş yapmayı kolaylaştırır. Bu esneklik, sistemin farklı operasyonel senaryolara uyum sağlamasını ve ihtiyaç duyulduğunda ölçeklenmesini mümkün kılar.
3. Development
Bir yazılım mimarisi, geliştirme sürecini kolaylaştıracak şekilde tasarlanmalıdır. Bu, kodun anlaşılabilir, yönetilebilir ve genişletilebilir olmasını içerir. İyi bir mimari, yazılımcıların kodu daha hızlı yazmasını, hataları daha kolay bulmasını ve özellik eklemeyi daha verimli bir şekilde yapmasını sağlar. Modülerlik, iyi tanımlanmış API’ler ve kapsamlı dokümantasyon, geliştirme sürecinin sorunsuz ilerlemesine katkıda bulunur.
4. Deployment
Yazılım mimarisi, uygulamanın farklı ortamlar arasında sorunsuz bir şekilde dağıtılabilmesini desteklemelidir. İyi bir mimari, dağıtım sürecini basit ve güvenilir hale getirir. Bu, uygulamanın çeşitli ortamlar arasında geçişini ve güncellemeleri sorunsuz bir şekilde yapabilmeyi içerir. Kontrol edilebilir konfigürasyonlar ve otomatik dağıtım süreçleri, yazılımın sürekli entegrasyon ve sürekli dağıtım (CI/CD) uygulamaları ile uyumlu olmasını sağlar.
5. Coupling
Bir yazılım sisteminin iyi bir mimarisi, modüller arasındaki bağımlılıkları minimize eder. Yüksek seviyeli modüller, düşük seviyeli modüllere bağımlı olmamalıdır. Bu prensip, sistemin bakımını ve genişletilmesini kolaylaştırır. Bağımsız modüller, değişikliklerin diğer modülleri etkilemeden yapılmasını sağlar ve böylece sistemin esnekliğini artırır.
6. Cohesion
Son olarak, iyi bir yazılım mimarisinde modüller yüksek cohesion (bütünlük) sahip olmalıdır. Bir modül, belirli bir işlevi yerine getiren ve bu işlevle ilgili tüm bileşenleri kapsayan bir yapı olmalıdır. Yüksek cohesion, modüllerin belirli bir amacı gerçekleştirmek için bir arada çalışmasını ve kodun daha anlaşılır ve yönetilebilir olmasını sağlar. Bu, sistemin genel kalitesini ve sürdürülebilirliğini artırır.
İyi bir yazılım mimarisi, sadece teknik gereksinimlere değil, aynı zamanda uzun vadeli bakım ve gelişime de odaklanmalıdır. Bu prensiplere dikkat ederek, etkili, ölçeklenebilir ve sürdürülebilir yazılım çözümleri oluşturabilirsiniz.
